Birbirlerinin zayıf yönünü düzelterek üstün özellikler elde etmek amacıyla bir araya getirilmiş değişik tür malzemelerden veya fazlardan oluşan malzeme sistemine kompozit malzeme denir.
Amerikada | GRP | (Glass fiber Reinforced Plastic) |
İngilterede | FRP | (Fiber glass Reinforced Plastic) |
Fransa’da | PRFV | ( Plastique Renforce de Fibres de Verre) |
Almanya’da | GFK | (Glasfaser Kunstsoffe) |
İtalya’da | PRFV | (Plastici Rinforzati di Fibro di Vetro) |
Türkiye'de | CTP | (Cam elyaf takviyeli polyester) |
olarak adlandırılır.
Kompozit malzemeler reçine (matriks) ve takviye (reinforcement) bileşenlerinden oluşur. Kompozitler temel olarak kalıp görevi gören reçine içine gömülmüş sürekli veya kırpılmış elyaflardan oluşmaktadır. Bu bileşenler birbirleri içinde çözülmezler veya karışmazlar. Kompozit malzemelerde elyaf sertlik, sağlamlık gibi yapısal özellikleri, plastik reçine malzemesi ise elyafın yapısal bütünlüğü oluşturması için birbirine bağlanması, yükün elyaf arasında dağılmasını ve elyafın kimyasal etkilerden ve atmosfer şartlarından korunmasını sağlar.
Son 30 yılda reçine ve fiber teknolojisinde büyük gelişmeler sağlanmıştır. Bunun sonucu olarak gelişen kompozit malzemelerle, konvensiyonel malzemelerin elastisite modüllerine ulaşılmıştır.
Kompozit malzemelerin, metal malzemelere tercih edilmelerinin nedeni ağırlık olarak % 25‘ lere ulaşan miktarda malzeme tasarrufu sağlamalarıdır. Bununla birlikte aşağıda sıralanan avantajlar bu malzemelere olan talebin nedenlerini göstermektedir.
TEMEL ÖZELLİKLER ;
1-Hafiflik: Polimer kompozitler genelde 1,5 – 2 gr / cm3 yoğunluğundadır. Metal kompozitler, 2,5 – 4,5 gr / cm3 olmakla beraber özellerde sıçrama görülebilir. Seramik kompozitler ise ikisi arasındadır.
2-Rijitlik Ve Boyut Kararsızlığı: Genleşme katsayıları nispeten düşük olup sert, sağlam bir yapı ve büyük bir boyut kararlılığı gösterir.
3-Yüksek Mekanik Özellikler: Çekme, basma, darbe, yorulma dayanımları çok yüksektir. yüksek darbelerde kalıcı deformasyona sebeb vermeksizin tekrarlanan esnemeye müsade eder.
4-Yüksek Kimyasal Direnç: Kompozitler birçok kimyasal maddelere, bu arada asitler, alkaliler, çözücüler ve açık hava şartlarına karşı son derece direnç gösterirler. Kimya tesisleri için çok kullanılan malzemelerdir.
5-Yüksek Isı Dayanımı: Kompozitlerin ısı dayanımı sıradan plastiklere göre yüksektir.Yüksek alev geçiktiricilik, aşındırıcı gazlar çıkarmaz, yangın yayılmasına engel olur.erime ve damlama yapmaz.
6-Elektriksel Özellikler: Elektriksel özellikler kompozitlerde isteğe göre ayarlanabilir. Metal Matrisli Birleşik Malzemeler (MMC)'ler iletkendir.
7-Çatlak ilerlemesi olayı minimize edilmiştir.
8-Titreşimleri absorbe edilme özelliği sağlanmıştır.
9- Anti mikrobik özelliktedir, özellikle gıda , ilaç ve kimya sanayi için güvenlidir.
10-Krozyon problemi yoktur. paslanma ve çürümede ,çeliğe karşı mükemmeldir
11-Kopma uzaması metallere göre daha yüksektir.
12-Yorulma dirençleri oldukça yüksektir.
13-Ağırlıkça tasarruf edilmiştir. Montajı kolaydır, nakliye ücretinden büyük kazanç sağlar.
14-Geri dönüşümlü değildir. Eritilip hurda özelliği yoktur, dolayısıyla çalınmalara karşı güvenlidir.